معاون استاندار سیستان و بلوچستان از حمله پاکستان به ‌یکی از روستاهای مرزی سراوان خبر داد و گفت:‌ ۷ غیرایرانی کشته شدند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، 4:30 امروز در نقاط مرزی ایران و پاکستان و در داخل خاک ایران انفجارهایی رخ داد که دولت پاکستان با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت آنها را به عهده گرفت و در پی آن ایران خواستار توضیح فوری پاکستان شد. معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان با تایید این انفجارها تاکید کرد که اوضاع تحت کنترل است و در حال حاضر آرامش در مرز ایران و پاکستان برقرار شده و مسئولان در حال بررسی موضوع هستند. در پی انفجار در خاک و کشته شدن 9 نفر در این حادثه، تصاویری منسب از کشته‌شدگان در فضای مجازی منتشر شده است که در بین آنها دو کودک نیز دیده می‌شود. 

آمار جان باختگان به 9 نفر رسید

بنابر اعلام معاون امنیتی انتظامی استانداری سیستان و بلوچستان: دو نفر مرد نیز جزو جانباختگان حمله موشکی صبح امروز در یکی از روستاهای مرزی سراوان هستند، که آمار به 9 نفر رسید.
 

7 غیرایرانی بر اثر حمله موشکی پاکستان کشته شدند

وی در تشریح جزئیات این ماجرا تصریح کرد: ساعت 4:30 ‌صبح امروز پنجشنبه، صدای چند انفجار در محدوده شهرستان سراوان به گوش رسید که پس از بررسی‌های انجام شده، متوجه شدیم پاکستان یکی از روستاهای مرزی ایران را با موشک مورد هدف قرار داده است. مرحمتی با بیان اینکه در این حمله سه زن و چهار کودک غیر ایرانی کشته شدند، خاطر‌نشان کرد: یک انفجار نیز نزدیک سراوان صورت گرفته که در آنجا تلفاتی نداشتیم. وی با بیان اینکه جزئیات و خبرهای تکمیلی در ساعات آینده اعلام خواهد شد، اضافه کرد: مسئولان امنیتی و انتظامی در حال بررسی موضوع هستند.
 

ایران خواستار توضیح فوری پاکستان شد

در پی حمله صبح امروز از سمت پاکستان به یک روستای مرزی در اطراف سراوان در استان سیستان و بلوچستان، یک مقام آگاه اعلام کرد: ایران خواستار توضیح فوری مقامات پاکستان درباره این حادثه است.
 

پاکستان: به تمامیت ارضی ایران احترام می‌گذاریم

وزارت امور خارجه پاکستان نیز اعلام کرد: پاکستان یک‌سری حملات نظامی به مخفیگاه‌های تروریست‌ها در استان سیستان‌وبلوچستان ایران انجام داد. پاکستان به حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران احترام کامل می‌گذارد. در ادامه این اطلاعیه آمده است:‌ تعدادی از تروریست‌ها در این عملیات مبتنی بر اطلاعات با اسم رمز «مرگ بر سرماچار» کشته شدند. اقدام صبح امروز با توجه به اطلاعات موثق درباره فعالیت‌های تروریستی در مقیاس بزرگ قریب‌الوقوع توسط این به اصطلاح سرماچارها انجام شد.
 

تکذیب شایعه انفجار در شهرستان دشتیاری

محمدعلی رأفت فرماندار دشتیاری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در دستیاری اظهار داشت: شایعاتی که در فضای مجازی مبنی بر حمله موشکی پاکستان به شهرستان دشتیاری در حل نشر و باز نشر است، کذب است و هیچگونه انفجاری در این منطقه صورت نگرفته و‌ در حال حاضر منطقه آرام و در امنیت کامل است. فرماندار شهرستان مرزی دشتیاری از مردم خواست، به شایعات‌ در فضای مجازی توجه نکنند و اخبار را از منابع رسمی دنبال کنند.
 

تردد مرزی بین ایران و پاکستان برقرار است

حسینعلی شاهکرم مدیر پایانه مرزی میرجاوه با بیان اینکه تردد مرزی ایران و پاکستان در حوزه میرجاوه در حال انجام است، گفت: روز گذشته از مسیر پایانه مرزی میرجاوه، 258 دستگاه تریلی و کامیون ترانزیت ایرانی وارد خاک پاکستان شده‌اند.  وی بیان کرد: از ساعت 7:30 دقیقه امروز نیز مرز باز بوده و تردد خودروهای ترانزیتی در حال انجام بوده و مشکلی در این حوزه وجود ندارد.
 

برقراری آرامش در منطقه

براساس پیگیری خبرنگار تسنیم از مسئولام مربوطه در حال حاضر آرامش در منطقه برقرار بوده و مشکل خاصی گزارش نشده است و طبق اظهارات معاون سیاسی امنیتی سیستان و بلوچستان در حال نیروهای مسلح در مرزها مستقر بوده و مشکلی بابت تامین امنیت نداریم.
 

آخرین جزئیات از نقش پاکستان در انفجارهای روستای مرزی سراوان

ساعات بامدادی امروز در نقاط مرزی ایران و پاکستان و در داخل خاک ایران انفجارهایی رخ داد که دولت پاکستان با انتشار بیانیه ای مسئولیت آنها را به عهده گرفت و در پی آن ایران خواستار توضیح فوری پاکستان شد. به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری فارس، به گفته معاون انتظامی و امنیتی استانداری سیستان و بلوچستان ساعت ۴:۳۰ بامداد امروز یکی از روستاهای مرزی سراوان چند انفجار رخ داده است. او اظهار کرد: در این انفجارها هفت نفر جان باخته‌اند که همگی اتباع غیرایرانی هستند. در همین حال گفته می شود که یک انفجار دیگر نیز در نزدیکی شهر سراوان رخ داده که کسی در آن آسیب ندیده است.
 
دقایقی پیش وزارت خارجه پاکستان با تاکید بر اینکه به حاکمیت و تمامیت ارضی ایران احترام کامل می‌گذاریم مدعی شد نیروهای نظامی این کشور  یک سری حملات نظامی در مناطق مرزی ایران انجام داده آمد. در بیانیه دولت پاکستان آمده است: کاملاً به حاکمیت و تمامیت ارضی ایران احترام می‌گذاریم و به تلاش‌های خود برای یافتن راه حل‌های مشترک با ایران برای مقابله با تروریسم ادامه خواهیم داد. بر اساس پیگیری های خبرنگار فارس، در حال حاضر مناطق مرزی ایران و پاکستان آرام و بی تنش است.
 
حسینعلی شاه کرم، مدیر پایانه مرزی میرجاوه نیز ضمن تایید این خبر گفته است:  تردد مرزی ایران و پاکستان در حوزه میرجاوه در حال انجام است و از ساعت ۷:۳۰ دقیقه  تردد خودروهای ترانزیتی در حال انجام بوده و مشکلی در این حوزه وجود ندارد. در همین حال ایران این حادثه را محکوم کرده و خواستار توضیح فوری پاکستان درباره این حادثه شده است.
 

کاردار پاکستان به وزارت خارجه فرا خوانده شد

در پی حمله بامداد امروز از سمت پاکستان به روستایی مرزی در استان سیستان و بلوچستان ساعتی پیش کاردار پاکستان در تهران برای ادای توضیح در باره این حادثه به وزارت امور خارجه فراخوانده شد. 
.

فیلم ها

محل حادثه امروز در روستای مرزی اطراف سراوان 
.

.

جزئیات انفجار امروز سراوان از زبان وزیر کشور

.


وحیدی: اطلاعات دریافتی این است که ۴ کودک، ۳ زن و ۲ مرد که اتباع خارجی بودند در انفجاری که در روستای حدود ۳-۴ کیلومتری مرز ایران رخ داده، کشته شده‌اند. وی در پاسخ به این سوال که آیا این حمله از سمت پاکستان بوده یا نه؟، گفت: جزئیات اطلاع‌رسانی خواهد شد.

.

توضیحات معاون سیاسی استانداری سیستان و بلوچستان

.

.

.

معاون سیاسی و امنیتی استانداری سیستان و بلوچستان: ساعت ۴:۳۰ بامداد امروز یکی از روستاهای مرزی سراوان چند انفجار رخ داده است. این انفجارها نتیجه اصابت موشک از سمت پاکستان است، در این انفجارها ۳ زن و ۴ کودک جان باخته‌اند که همگی اتباع غیرایرانی هستند. یک انفجار دیگر نیز در نزدیکی شهر سراوان داشتیم که کسی در آن آسیب ندیده است.
.

پاکستان: ایران کشور برادر است 

.

.

معاون استاندار سیستان و بلوچستان سخنگوی وزارت خارجه پاکستان امروز پنجشنبه گفت اسلام‌آباد گفت‌وگو و همکاری برای رویارویی با چالش‌های مشترک شامل تهدید تروریسم را ضروری می‌داند و مایل به تعامل با همسایگان از جمله ایران است. به گزارش  فارس، بعد از حمله انجام شده توسط پاکستان به نقطه‌ای در منطقه مرزی ایران، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان ممتاز زهرا بلوچ در کنفرانس خبری امروز پنجشنبه در اسلام‌آباد گفت «پاکستان مردم ایران را دوست و برادر خود می‌داند و علاقه‌ای به تشدید اوضاع نداریم». 

وی تاکید کرد «معتقدیم گفت‌وگو و همکاری برای رویارویی با چالش‌های مشترک از جمله تهدید تروریسم ضروری است و مایل به ادامه تعامل با همه همسایگان از جمله ایران هستیم».   این دیپلمات پاکستانی در پاسخ به هر گونه میانجیگری از سوی چین بین ایران و پاکستان گفت «دو کشور چند کانال ارتباطی دارند. و در حال حاضر از اقدام هیچ طرف ثالثی در این زمینه اطلاعی ندارم». 

سرکنسول چین در کراچی یانگ یوندونگ امروز پنجشنبه گفت پکن مایل است نقشی سازنده در حل و فصل اختلافات بین اسلام‌آباد و تهران ایفا کند.  ساعتی پیش سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران ناصر کنعانی حمله انجام شده توسط پاکستان را محکوم کرد و گفت به منظور ابلاغ رسمی اعتراض و درخواست توضیح دولت پاکستان در این رابطه، کاردار سفارت این کشور در تهران به وزارت امور خارجه احضار شد.

در بیانیه‌ای که روی وبسایت وزارت خارجه پاکستان در خصوص این حمله قرار گرفت، این وزارتخانه ادعا کرد: «صبح امروز پاکستان مجموعه‌ای از حملات نظامی دقیق و کاملاً هماهنگ و هدفمند را علیه مخفیگاه‌های تروریست‌ها در استان سیستان و بلوچستان ایران انجام داد.»
.

لحظه شلیک موشک های پاکستان به سمت ایران

.

.

عکس ۴ کودک کشته شده در حمله موشکی به روستای مرزی ایران

.

.

تصاویری از شلیک‌ها و تخریب ها در پی اصابت موشک های جنگنده های پاکستانی به سراوان و مناطق اطراف آن

 
 
 
 
.

تنش مرزی ایران و پاکستان‌‌؛ فرصتی برای پاکسازی تروریست‌ها در منطقه

یک کارشناس امنیتی با اشاره به تنش مرزی ایران و پاکستان به خبرنگار فارس گفت: ایران همواره نشان داده است برای مبارزه با تروریسم با هیچ کشوری تعارف ندارد. یک کارشناس امنیتی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس با اشاره به تنش مرزی ایران و پاکستان گفت: ایران همواره نشان داده است برای مبارزه با تروریسم با هیچ کشوری تعارف ندارد. 

وی ادامه داد: در مورد عراق و پاکستان هم چندین مرتبه تذکر به دولت‌های مرکزی داده است اما به هر دلیل چون دولت های مرکزی را در برخورد با تروریسم  ناتوان دیده است، خود برای حفظ امنیتش اقدام کرده است. این کارشناس مسائل امنیتی تصریح کرد: در مورد پاکستان هم که به گواه اطلاعات آشکار امروز به مأمن گروهکهای تکفیری تروریستی تبدیل شده است، چندین بار با اطلاعات و آدرس دقیق از دولت پاکستان خواستار پاکسازی و تحویل تروریست‌ها شده که متاسفانه از طریق برخی سرویس‌های امنیتی این اطلاعات به گروهکهای تروریستی رسیده و مکان‌های خود را تغییر دادند.

وی تاکید کرد: جمهوری اسلامی نشان داده با هیچکس بر سر امنیت ایران شوخی ندارد حتی کشور دوست و برادری مثل پاکستان. وی ادامه داد: حالا که این تنش مرزی اتفاق افتاده فرصتی برای پاکسازی تروریست‌های تکفیری و تبدیل این تهدید به فرصت است. این کارشناس مسائل امنیتی خاطرنشان کرد: ایران در این مسیر مصمم است و پاکستان نیز باید اراده خود را نشان دهد و الا برخورد با تروریست‌ها بدون همکاری پاکستان نیز توسط ایران ادامه خواهد یافت.
.

رئیس جمهور پاکستان بر لزوم دیپلماسی و تعامل میان تهران و اسلام‌آباد تاکید کرد

 

رئیس جمهوری پاکستان با اشاره به اهمیت روابط برادرانه این کشور با جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم بکارگیری دیپلماسی و مذاکرات برای رسیدگی به چالش‌های مشترک تاکید کرد. به گزارش ایرنا از روابط عمومی کاخ ریاست جمهوری پاکستان در اسلام‌آباد، عارف علوی با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که تروریسم یک چالش مشترک است و برای مقابله با آن نیازمند همکاری جمعی در منطقه و جهان می‌باشد.

وی اظهار داشت که پاکستان از روابط دیرینه و برادرانه با ایران برخوردار است لذا دو کشور برای حل مسائل باید از کانال‌های دیپلماسی و مذاکرات وارد شوند. رئیس جمهور پاکستان تاکید کرد که این کشور به حق حاکمیت و تمامیت ارضی تمامی کشورها احترام می‌گذارد و متقابلا انتظار دارد تا سایر کشورها نیز بر طبق همین رویه و اصول اقدام کنند. براساس این گزارش، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان امروز در ‌کنفرانس مطبوعاتی خود در اسلام‌آباد در پاسخ به خبرنگار ایرنا بر تلاش‌های آن کشور برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران در مقابله با چالش‌ تروریسم تاکید کرد و گفت: ایران کشور برادر ما است و پاکستان به حاکمیت و تمامیت ارضی همسایه خود احترام می‌گذارد.

ممتاز زهرا افزود: ما هیچ تمایلی به تشدید تنش‌ها نداریم و با توجه به روابط برادرانه میان دو کشور انتظار می‌رود هیچ اقدامی برای تحت تاثیر قرار گرفتن صلح و امنیت در منطقه صورت نگیرد.
وی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران کشور بسیار نزدیک و همسایه ما است و معتقدیم که کانال‌های ارتباطی میان دو کشور می‌تواند راهکار رسیدگی به مسائل مشترک باشد. پیش از این احمد وحیدی وزیر کشور ایران تعداد کشته های حمله موشکی پاکستان به روستایی در نزدیکی مرز ایران که همگی از اتباع خارجی بودند را ۹ نفر اعلام کرد. سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز ضمن محکومیت حمله بامداد امروز پاکستان به نقطه مرزی ایران اعلام کرد که کاردار سفارت این کشور در تهران در حال احضار به وزارت امورخارجه است.
.

چین خواستار خویشتنداری ایران و پاکستان شد

 

دولت چین امروز پنجشنبه به دنبال رخدادهای مرزی بین ایران و پاکستان، خواستار خویشنداری دوطرف و جلوگیری از تشدید تنش شد. به گزارش ایرنا از خبرگزاری فرانسه، مائو نینگ سخنگوی وزارت خارجه چین در یک کنفرانس خبری گفت: طرف چینی صمیمانه امیدوار است که دو طرف بتوانند آرامش و خویشتنداری داشته باشند و از تشدید تنش جلوگیری کنند. وی اضافه کرد: ما همچنین حاضریم در صورت تمایل هر دو طرف، نقش سازنده‌ای در کاهش تنش ایفا کنیم.

مائو در ادامه تاکید کرد که ایران و پاکستان کشورهای دوست چین و کشورهایی با نفوذ مهم هستند. پیش از این علیرضا مرحمتی معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان از کشته شدن هفت غیر ایرانی بر اثر حمله موشکی پاکستان در یک روستای مرزی خبر داد. مرحمتی روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا گفت: ساعت چهار و پنج دقیقه صبح امروز پنجشنبه، صدای چند انفجار در محدوده شهرستان سراوان به گوش رسید که پس از بررسی‌های انجام شده، متوجه شدیم پاکستان یکی از روستاهای مرزی ایران را با موشک مورد هدف قرار داده است.

وی از کشته شدن سه زن و چهار کودک غیر ایرانی در این حمله خبر داد و سپس معاون امنیتی استانداری سیستان و بلوچستان اعلام کرد که دو مرد نیز جزء جان باختگان حمله موشکی صبح امروز هستند و با احتساب آنها شمار اتباع غیرایرانی کشته شده به ۹ نفر رسید. سراوان از توابع سیستان و بلوچستان در ۳۴۷ کیلومتری جنوب شرق زاهدان مرکز این استان و در همسایگی کشور پاکستان واقع شده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان امروز در کنفرانس مطبوعاتی خود بر تلاش‌های این‌ کشور برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران در مقابله با چالش‌ تروریسم تاکید کرد و گفت: ایران کشور برادر ما است و پاکستان به حاکمیت و تمامیت ارضی همسایه خود احترام می‌گذارد. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز پنجشنبه حمله انجام شده توسط پاکستان به منطقه مرزی جمهوری اسلامی ایران را محکوم و تاکید کرد که بمنظور ابلاغ رسمی اعتراض و درخواست توضیح دولت پاکستان در این رابطه، کاردار سفارت این کشور در تهران در حال احضار به وزارت امورخارجه است.
 

معمای پیچیده شرق

از حمله به مقر تروریست‌ها در خاک پاکستان چه می‌دانیم؟ سیاست‌های بازدارندگی چه مولفه‌هایی دارد؟ چرا برای ابعاد سیاسی و رسانه‌ای فکری نشده بود؟
سید مهدی طالبی: حداقل در یک دهه گذشته ایران بارها با پدیده تروریسم وارداتی از مرزهای شرقی و به‌ویژه از خاک پاکستان مواجه بوده است. گروهک‌های وابسته به سرویس‌های امنیتی غربی و برخی کشورهای منطقه به دلیل خلأ امنیتی در آن سوی مرز به‌سادگی وارد خاک ایران می‌شدند و دست به عملیات تروریستی در خاک کشورمان می‌زدند. در طول این سال‌ها ایران بارها و بارها به طرف پاکستانی در این باره هشدار داده بود و حتی کمیته‌های مشترکی نیز برای این امر تشکیل شد اما به نظر می‌رسید که نقش بازیگران ثالث، مانع بزرگی برای مقابله با تروریست‌ها از سوی پاکستان بود. این بازیگران که عمدتا کشورهای مرتجع منطقه بودند وظیفه تامین‌ مالی و تسلیحاتی گروهک‌های تروریستی را برعهده داشتند.

هفت سال پیش العالم در گزارشی به نقل از روزنامه اینترنتی «الان» کویت نوشت که ولیعهد سابق عربستان‌سعودی در اظهاراتی بی‌سابقه از پیامدهای اقدام کشورش در تسلیح گروه‌های مخالف ایران ابراز نگرانی کرده است. براساس این گزارش، مقرن بن‌عبدالعزیز (ولیعهد سابق سعودی) به نقل از منابع نظامی به شاهزاده «ترکی بن ناصر بن عبدالعزیز» گفته عربستان‌سعودی به گروه‌های مسلح مخالف ایران مقادیر بسیاری سلاح داده است. وی خاطرنشان کرده انتقال این محموله‌های سلاح طی پنج مرحله و به وسیله هواپیماهای C-130 صورت گرفته و ‌سلاح‌ها به فرودگاه دالبندین در منطقه بلوچستان پاکستان منتقل شده است. تروریست‌های تکفیری با استفاده از تسلیحات و منابع مالی سعودی در ایران دست به اقدامات تروریستی می‌زدند.

پس از هر اقدام تروریستی تهران مراتب اعتراض خود را به اسلام‌آباد اعلام می‌کرد و از آمادگی برای مقابله با تروریست‌ها درصورت ناتوانی پاکستان در داخل خاک این کشور، سخن می‌گفت اما این موضوع با مخالفت طرف پاکستانی همراه بود. مماشات اسلام‌آباد و سرویس امنیتی آن(ISI) که ادعا می‌شود توانایی‌های گسترده‌ای در حوزه امنیتی دارد نشان می‌داد تروریسم در مرزهای شرقی، در قالب یک پروژه تعریف شده است و حداقل بخشی از سرویس امنیتی پاکستان نیز در آن نقش‌آفرین است.

رشد اقدامات تروریستی در مرزهای شرقی همچون حمله تروریستی به کلانتری 16 زاهدان توسط گروهک موسوم به «جیش‌العدل» (17 تیر 1402)، حمله به مقر فرماندهی انتظامی راسک (24 آذر 1402) و کار گذاشتن مین کنار جاده‌ای در مسیر خودروی سپاه در منطقه شورو زاهدان (28 آذر 1402) نشان می‌داد یک طراحی امنیتی در پس ماجرا قرار دارد. از این رو نیز تهران برای پایان دادن به این پروژه و هشدار به کشور پاکستان، مقر گروهک ‌تروریستی جیش‌العدل را هدف حملات موشکی و پهپادی قرار داد. با وجود محدودیت‌ها در انتشار خبر درباره مقر منهدم‌شده جیش‌العدل برخی منابع اعلام کردند در حمله پهپادی و موشکی سپاه پاسداران به تروریست‌های جیش‌العدل ۹۵ تروریست کشته شده‌اند.

در واکنش به حملات ایران که در چهارچوب «اقدامات دفاعی» تفسیر می‌شد پاکستان نیز دست به حملاتی در نقاط مرزی ایران زد و مدعی شد پناهگاه‌های تروریست‌ها را هدف قرار داده است. اکنون با کاهش سطح تنش در روابط دو کشور و تصمیم پاکستان برای ازسرگیری روابط کامل دیپلماتیک با ایران و بازگشت سفرای دو کشور به پایتخت‌های یکدیگر می‌توان دریافت منافع اقدام ایران به هزینه‌هایی که این افزایش تنش به همراه داشت ارجحیت داشت. ایران با واکنش خود پرونده یک پروژه ضدامنیت ملی را بست. 

ایران به مثابه هند جدید برای پاکستان
برای مدت‌ها پاکستان به دلیل ایفای نقش در مهار روابط هند و روسیه، مورد توجه غرب قرار داشت. در دوران جنگ سرد، روابط هند و شوروی بسیار گرم بود. آنچه این روابط را گرم می‌ساخت، توجه این دو در مهار چین بود. 

شوروی و هند برای مهار چین به همدیگر نیاز داشتند و به همین دلیل یکدیگر را تقویت می‌کردند. این درحالی بود که غرب برای مهار شوروی به چین نیاز داشت و این کشور را تسلیح می‌کرد. در طول دهه 1970 و 1980 چین با فناوری‌های تسلیحاتی غرب آشنا شد و هند نیز به یکی از بزرگ‌ترین خریداران تسلیحات روسی بدل گشت. این پدیده در شرایطی رخ می‌داد که هند با توجه به ساختارهای باقی‌مانده از دوران استعمار باید گرایش بیشتری به غرب می‌داشت تا چین که به لحاظ ساختاری و ایدئولوژی کمونیستی در دشمنی با آن قرار داشت. 

در این میان پاکستان نقشی مهم ایفا می‌کرد و در کنار غرب و چین قرار گرفت. غرب و چین هردو در تلاش بودند مانع از توسعه روابط هند و شوروی شوند که لازمه آن قطع اتصال این دو کشور بود. روس‌ها در دهه 1970 نفوذ خود در افغانستان را گسترش داده و در اواخر این دهه برای حمایت از متحدان خود به صورت نظامی وارد این کشور شدند که از آن دوره به اشغال یاد می‌شود. بیم آن می‌رفت که روس‌ها پس از اشغال کامل افغانستان و برای دستیابی به آب‌های آزاد، به دنبال برهم زدن اوضاع در پاکستان و تسلط بر این کشور باشند. از این رو غرب و چین بار دیگر بر حمایت‌های مستقیم خود بر پاکستان افزودند. جغرافیای عمل اسلام‌آباد در آن دوره افغانستان بود. این کشور مجاهدان افغانستانی را برای مقابله با روس‌ها تجهیز می‌کرد.
 
شرایط اما به مرور دچار تغییر شده، هرچند به طور کامل عوض نشده است. امروز در کنار روسیه، چین نیز در کانون توجه غرب برای مهار قرار گرفته است و حتی برخی معتقدند مهار پکن نسبت به مهار مسکو اهمیت بیشتری دارد. با بروز شرایط جدید، هند در طرح غرب برای مهار چین جایگاه ویژه‌ای یافته است. این مساله باعث شده تا روابط غرب با هند از عمق بیشتری نسبت به روابطش با پاکستان برخوردار شود. از این رو اسلام‌آباد احساس خطر کرده است. با این‌حال غرب همزمان با توجه به شرایط جدید ناشی از جنگ اوکراین مجددا به پاکستان برای کنترل روابط هند و روسیه نیازمند شده است. وظیفه پاکستان جلوگیری از اتصال روسیه به هند از طریق کریدور شمال-جنوب است که از ایران می‌گذرد. نقطه عمل جغرافیایی پاکستان در نقش جدیدش ایران است. از این رو اسلام‌آباد بر شدت تجهیز و حمایت اطلاعاتی و تدارکاتی گروه‌های تروریستی برای به آشوب کشیدن نواحی شرقی و جنوبی ایران افزوده است. 

پاکستانی‌ها با توجه به پروژه جدید خود، به دنبال شیفت از هند به سمت ایران هستند. کلان پروژه مهار هند دیگر از بین رفته و با توجه به رشد خیره‌کننده چین، دورنمایی از احیای آن در میان مدت هم وجود ندارد. از سوی دیگر، مقاطعه کاری جلوگیری از پاگیری کریدور شمال-جنوب می‌تواند در چهارچوب کلان پروژه مهار قرار گیرد تا مزایای آن برای اسلام‌آباد افزایش یابد. پاکستانی‌ها با هدایت غرب و به ویژه انگلیس در حال بازی در پروژه‌های راهبردی این جبهه هستند. همکاری پاکستان با ترکیه در قفقاز خود گویای ابعاد بزرگ این برنامه و نقش مهم اسلام‌آباد در آن است. 

شاید در این خصوص سوالات مهمی وجود داشته باشد. پاکستانی‌ها از مدت‌ها قبل نیز می‌توانستند با ایفای نقش در مهار ایران، از مزایای آن برخوردار شوند، پس چرا آن را به دوره کنونی موکول ساختند؟ موضوع آنجاست که پاکستان امروز به این نتیجه نرسیده و بر اساس روند چند سال اخیر این سیاست را درپیش گرفته است، چه اینکه از ایفای نقش در کنار ترکیه و آذربایجان در قضایای جنگ 2020 قفقاز، پنج سال گذشته است. یک‌سال پیش از آن نیز پاکستان با حمایت از تروریست‌ها زمینه‌ساز شهادت 27 نفر از پاسداران در جریان حمله یک خودروی انتحاری به اتوبوس حامل آنها در استان سیستان‌و‌بلوچستان شده بود. آنچه در این میان باعث شده این روند برجسته‌تر دیده شود، وقوع جنگ طوفان الاقصی و تبعات منطقه‌ای آن بوده که غرب را به تکاپو انداخته است.

بمباران گروه‌های مقاومت در عراق و چندین دور حمله به یمن، بخشی از تحولات ناشی از طوفان الاقصی در محیط منطقه‌ای است. بر همین اساس و با درخواست غرب برای انجام اقدامات فوری، دستگاه اطلاعاتی پاکستان موسوم به آی اس آی به اقدامات ضدایرانی خود در استان بلوچستان پاکستان و همچنین مناطق جنوب شرق ایران شدت بخشیده است. پاکستان که شرایط دشواری به لحاظ سیاسی و اقتصادی دارد، امیدوار است این ایفای نقش در موقعیتی حساس برای غرب، باعث ارتقای جایگاه این کشور در چشم مقامات غربی شده و بتواند موقعیت پیشین اسلام‌آباد را احیا کند. 

این روند نشان می‌دهد تهران دیگر نباید به دنبال روابط گذشته با اسلام‌آباد برود، زیرا ماهیت قضایا دچار تحول شده است. پاکستان همچنان به بخشی از ظواهر روابط گرم با ایران ملتزم است اما مساله اینجاست که از زیر این روابط درحال عمق بخشیدن به دشمنی‌هاست. 

ائتلاف نظامی سه‌جانبه
پاکستان به همراه ترکیه و عربستان سعودی درحال تشکیل یک ائتلاف نظامی در منطقه هستند. نقطه تمرکز این ائتلاف به طور آشکاری «ایران» است. برای تقویت این ساختار تاکنون سه جلسه میان اعضا برگزار شده است. 

نخستین نشست موسوم به «کمیته مشترک دفاعی» به میزبانی ریاض برگزار شد که در آن ژنرال ‌محمد سعید‌، رئیس ستاد ارتش پاکستان، ‌جلال توفکچی، معاون وزیر دفاع ترکیه و ‌طلال بن عبداله بن ترکی، معاون وزیر دفاع عربستان حضور داشتند. سومین و آخرین دور از این نشست‌ها نیز روز 19 دی در مقر ارتش پاکستان در راولپندی برگزار شد. در این همگرایی سه‌جانبه، تبادلات تسلیحاتی نیز شکل گرفته است. پاکستان ناوچه، توپخانه سنگین، بالگرد تهاجمی و پهپاد خریداری کرده و عربستان سعودی نیز خواستار خرید پهپادهای ترکیه‌ای است. به نظر می‌رسد در این ائتلاف نظامی، عربستان نقش تامین‌کننده مالی برای تحقیق و توسعه تسلیحات باشد، ترکیه مسئول دریافت این منابع مالی و اختصاص آن برای تحقیق و توسعه باشد و پاکستان نیز به عنوان کشوری پرجمعیت و هسته‌ای، نقش ضلع راهبردی را ایفا کند. 

این سه کشور علاوه بر دارایی‌های نظامی، دارای توانمندی‌های نیابتی مانند گروه‌های تروریستی هستند. به نظر می‌رسد توانمندی‌های نظامی این کشورها برای مهار نظامی ایران و توانمندی‌های نیابتی آنها برای مهار گروه‌های عضو‌محور مقاومت و همچنین ایجاد بی‌ثباتی در داخل ایران به کار گرفته شوند. 

اقدام پس از مماشات چندین ساله
تحرکات تروریستی در مرز ایران و پاکستان، همواره یکی از چالش‌ها در روابط تهران و اسلام‌آباد بوده است. متاسفانه به دلیل مماشات یا ناتوانی پاکستان در تامین امنیت مرزهایش با ایران، گروهک‌های تروریستی از این فرصت برای عملیات علیه ایران استفاده کرده‌اند. تهران برای توجه اسلام‌آباد به این تحرکات، سال‌ها قبل اسناد مختلفی از دیدارهای افسران سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، انگلیس، رژیم‌صهیونیستی و عربستان سعودی با فرماندهان گروهک‌های تروریستی موسوم به انصارالفرقان، جیش‌العدل و جندالله در پاکستان را به طرف پاکستانی ارائه داد. باور تهران این بود که بعید می‌داند سرویس امنیتی اسلام‌آباد اشرافی بر این دیدارها و اقدامات تروریست‌ها در مرزهای خود نداشته باشد. پس از این دیدارها در اردیبهشت سال 96، عناصر گروهک تروریستی جیش‌العدل، 10 نفر از نیروهای مرزبانی را در هنگ مرزی میرجاوه به شهادت رساندند.

کمی بعد مشخص شد برخی از تروریست‌ها از داخل خاک پاکستان با استفاده از سلاح‌های دوربرد مرزبانان ایرانی را به شهادت رسانده‌اند. ایران، دولت پاکستان را مسئول این اقدامات خواند. پاکستان در واکنش به هیات ایرانی که برای این موضوع به اسلام‌آباد سفر کرده بودند، قول تجدیدنظر در آرایش نیرو‌های خود را در مناطق مرزی و همچنین نظارت مداوم و همکاری لحظه‌ای با ایران پیرامون اتفاقات مرزی را داد اما یک‌سال‌ونیم بعد، در بهمن 97 یک تبعه پاکستانی عضو گروهک تروریستی جیش‌العدل به اتوبوس نیروی زمینی سپاه در جاده خاش - زاهدان به صورت انتحاری حمله و ۲۷ مرزبان ایرانی را شهید و ۱۳ نفر را زخمی کرد. پس از این عملیات، ایران به پاکستان به دلیل پناه دادن به گروهک جیش‌العدل هشدار داد و اعلام کرد اگر پاکستان علیه این گروه اقدام نکند، ایران می‌تواند در خاک پاکستان علیه آنها عملیات کند.

در اواخر بهمن ماه، سرلشکر محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح گفت مذاکراتی با پاکستان درخصوص «جلوگیری از حوادث تروریستی» انجام شده است. این اتفاق هم گویا پس از رایزنی‌های دو طرف نیز تا حدودی افتاد و پاکستان در یک عملیات ضدتروریستی، از هلاکت 15 تروریست که قصد عبور از پاکستان به داخل خاک ایران داشتند، خبر داد. آن‌گونه که معظم انصاری، فرمانده نیروهای مرزبانی پاکستان در جمع نمایندگان مجلس سنای این کشور گفته بود، این تروریست‌ها عاملان حمله تروریستی در منطقه اورمارا ایالت بلوچستان بودند که منجر به جان باختن 14 نفر شد.

هدف قرار دادن این تروریست‌ها نشان می‌داد اسلام‌آباد توانایی اطلاعاتی و نظامی برای مقابله با آنها را دارد اما این توانایی در مقابله با تروریست‌هایی که در خاک ایران عملیات می‌کنند، به کار گرفته نمی‌شود. این رویکرد در چند سال گذشته همچنان ادامه داشت و پاکستان تمایلی به اعمال حاکمیت در مرزهای خود نداشت و عملا دست تروریست‌ها برای عملیات‌های تروریستی در خاک ایران را باز می‌گذاشت. از این‌رو و پس از چند سال بی‌توجهی اسلام‌آباد نسبت به هشدارهای تهران پیرامون خلأ امنیتی در مرز، ایران مقر تروریست‌های وابسته به سرویس‌های امنیتی غربی و کشورهای مرتجع منطقه را مورد هدف قرار داد. در حداقلی‌ترین حالت، این اقدام باعث توجه بیشتر پاکستان به رفع خلأ امنیتی در مرزهایش و پیگیری جدی مبارزه با تروریسم در قالب همکاری‌های دوجانبه خواهد شد. /فرهیختگان